વૈશાખ પૂર્ણિમા 2022: વૈશાખ મહિનાની પૂર્ણિમાને પીપલ પૂર્ણિમા પણ કહેવામાં આવે છે.
પુરાણોમાં આ દિવસે પીપળની પૂજા કરવાનું મહત્વ જણાવવામાં આવ્યું છે. અંગ્રેજી કેલેન્ડર મુજબ આ વખતે સોમવાર, 16 મે, 2022ના રોજ પીપળ પૂર્ણિમાનું વ્રત રાખવામાં આવશે. હિન્દુ ધાર્મિક ગ્રંથોમાં પીપળને અમૃત સમાન માનવામાં આવે છે. આવો જાણીએ પીપળના વૃક્ષ વિશેની 10 ખાસ વાતો.
- કલ્પવૃક્ષ: અથર્વવેદના ઉપવેદ આયુર્વેદમાં અનેક અસાધ્ય રોગોમાં પીપળના ઔષધીય ગુણોનો ઉપયોગ વર્ણવવામાં આવ્યો છે. ઔષધીય ગુણોના કારણે પીપળના વૃક્ષને ‘કલ્પવૃક્ષ’ નામ આપવામાં આવ્યું છે.
- રોગોના નિદાનમાં મદદરૂપઃ પીપળના દરેક તત્વ જેમ કે છાલ, પાંદડા, ફળ, બીજ, દૂધ, વાળ અને કોપલ અને લાખ તમામ પ્રકારની બીમારીઓના નિદાનમાં ઉપયોગી છે.
- ઉંમરમાં વધારોઃ પદ્મ પુરાણ અનુસાર પીપળાની આસપાસ પૂજા કરવાથી ઉંમરમાં વધારો થાય છે. છોડની દુનિયામાં પીપળ એકમાત્ર એવું વૃક્ષ છે જેમાં જંતુઓ નથી.
- તેના ઓક્સિજનથી સ્વાસ્થ્ય પ્રાપ્ત કરવું: આ વૃક્ષ સૌથી વધુ ઓક્સિજન છોડે છે, જેને આજે વિજ્ઞાને સ્વીકાર્યું છે. પીપળાની છાયામાં ઓક્સિજનથી ભરપૂર સ્વસ્થ વાતાવરણ સર્જાય છે.
- પર્યાવરણમાં વધતા પ્રદૂષણને અટકાવે છે: મહત્તમ ઓક્સિજન મુક્ત થવાને કારણે તેને હવાનો ભંડાર કહેવામાં આવે છે. તેમાં મહત્તમ ઓક્સિજન ઉત્પન્ન કરવાની અને ઝેરી વાયુઓને આત્મસાત કરવાની જબરદસ્ત ક્ષમતા છે. એટલે કે પીપળનું વૃક્ષ પૂરતા પ્રમાણમાં કાર્બન ડાયોક્સાઇડ લે છે અને ઓક્સિજન છોડે છે.
- વાત, પિત્ત અને કફને સંતુલિત કરવામાં મદદરૂપઃ તેની અસર અને વાતાવરણને કારણે વાટ, પિત્ત અને કફનું શમન-નિયમન થાય છે અને ત્રણેય સ્થિતિઓનું સંતુલન પણ જળવાઈ રહે છે.
- માનસિક શાંતિઃ પીપળના ઝાડ નીચે થોડો સમય બેસી રહેવાથી કે સૂવાથી આપણા શરીરની નકારાત્મક ઉર્જા સકારાત્મક ઉર્જામાં પરિવર્તિત થઈ જાય છે અને આપણી બધી ચિંતાઓ દૂર થઈને આપણને માનસિક શાંતિ મળે છે.
- સતત ધ્રુજારી: પીપળને સંસ્કૃતમાં ‘ચાલદલતરુ’ કહે છે. પવન ન હોય તો પણ પીપળાના પાન ખસતા જોવા મળે છે. ‘પાત સરિસ મન ડોલા’- તુલસીદાસે મનની બેચેનીને પીપળાના પાનની હલનચલન સાથે સરખાવી છે, કદાચ પવનની સહેજ હિલચાલને કારણે.
- પાપ કાપવું છેઃ ‘અશ્વથમ પ્રાહુખ્યાયમ’ એટલે અશ્વથ (પીપળ)ને કાપવું એ શરીરને મારવા જેવું છે. શાસ્ત્રોમાં પીપળના વૃક્ષને ભગવાન વિષ્ણુનો વાસ માનવામાં આવે છે.
- પૂજા પરિક્રમાનું મહત્વઃ સ્કંદ પુરાણ મુજબ પીપળના મૂળમાં શ્રી વિષ્ણુ, દાંડીમાં કેશવ, ડાળીઓમાં નારાયણ, પાંદડામાં ભગવાન શ્રી હરિ અને ફળમાં ભગવાન શ્રી હરિનો વાસ છે. બધા દેવતાઓ. તેથી જ પીપળના વૃક્ષની પૂજા કરવામાં આવે છે.
