ખગોળશાસ્ત્રની દુનિયામાં આ અઠવાડિયે એક અત્યંત દુર્લભ ઘટના બનવા જઈ રહી છે. 13 જુલાઈએ ચંદ્ર પૃથ્વીની સૌથી નજીક આવશે. જે બાદ આકાશમાં સુપરમૂન જોવા મળશે.
આ દિવસે ચંદ્ર પૃથ્વીથી માત્ર 3,57,264 કિમી દૂર હશે. વિશ્વના અનેક શહેરોમાં ‘સુપર મૂન’નો અદભૂત નજારો જોવા મળશે. બુધવારે પણ પૂર્ણિમા છે. આ પહેલા 14 જૂને વટ પૂર્ણિમાના અવસર પર ચંદ્ર તેની ભ્રમણકક્ષામાં પૃથ્વીની ખૂબ નજીક હતો. જેના કારણે તેની સાઈઝ સામાન્ય કરતા ઘણી મોટી જોવા મળી હતી.
સુપર મૂનની આ અસર પૃથ્વી પર પડશે
સુપરમૂન પૃથ્વી પર ભરતીની અસર કરી શકે છે. જેના કારણે ઉંચી અને નીચી સમુદ્રની ભરતીની વિશાળ શ્રેણી પેદા થવાની ધારણા છે. ખગોળશાસ્ત્રીઓ આ સમયે દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં ભારે ભરતીના કારણે પૂર જેવી સ્થિતિની અપેક્ષા રાખે છે. તે સમયે પૃથ્વીથી ચંદ્રનું અંતર 3 લાખ 57 હજાર 2064 કિમી હશે. આ સુપર મૂન સાંજના આકાશમાં દક્ષિણ-પૂર્વ દિશામાં જોઈ શકાય છે.
13 જુલાઈએ દેખાતો સુપર મૂન વર્ષનો સૌથી મોટો સુપર મૂન હશે
13 જુલાઈએ દેખાતો સુપર મૂન વર્ષનો સૌથી મોટો સુપર મૂન હશે. તેને ‘બક મૂન’ પણ કહેવામાં આવે છે. સમય અને તારીખ અનુસાર, વર્ષના આ સમયની આસપાસ હરણના કપાળમાંથી શિંગડા નીકળવાના કારણે પૂર્ણિમાને ‘બક મૂન’ નામ આપવામાં આવ્યું છે. તે વિશ્વભરમાં અન્ય વિવિધ નામો જેમ કે થન્ડર મૂન, હે મૂન અને વિર્ટ મૂન દ્વારા પણ ઓળખાય છે. મૂળ અમેરિકનો તેને સૅલ્મોન મૂન, રાસ્પબેરી મૂન અને શાંત ચંદ્ર પણ કહે છે.
બક સુપર મૂન બપોરે 12:07 વાગ્યે દેખાશે
બક સુપર મૂન 13 જુલાઈની રાત્રે 12:07 વાગ્યે દેખાશે. આ પછી તે એક વર્ષ પછી એટલે કે 3 જુલાઈ, 2023ના રોજ દેખાશે. વર્ષનો છેલ્લો સુપરમૂન આ વર્ષે જૂનમાં જોવા મળ્યો હતો, જેને સ્ટ્રોબેરી મૂન તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તે સમયે ચંદ્ર પૃથ્વીથી 3,63,300 કિમી દૂર હતો.
સુપર મૂન શું છે
સુપર મૂનના દિવસે, ચંદ્ર પૃથ્વી પર મોટો અને તેજસ્વી દેખાય છે. આ ઘટના ચંદ્ર તેની ભ્રમણકક્ષામાં પૃથ્વીની નજીક આવવાને કારણે થાય છે. પેરીજી તરીકે ઓળખાય છે. સુપરમૂન શબ્દ 1979માં જ્યોતિષી રિચાર્ડ નોલ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યો હતો. નાસા અનુસાર, સુપર મૂન દૈનિક ચંદ્ર કરતાં 10 ટકા વધુ તેજસ્વી છે. સુપર મૂન દુર્લભ છે. તેઓ વર્ષમાં માત્ર ત્રણ કે ચાર વખત આવે છે.
ચંદ્ર કેમ લાલ દેખાય છે?
જ્યારે ચંદ્ર પૃથ્વીના પડછાયામાં સંપૂર્ણપણે ઢંકાઈ જાય છે, ત્યારે તે અંધારું બને છે પરંતુ સંપૂર્ણ અંધારું થતું નથી. તેના બદલે તે લાલ રંગનો દેખાય છે, તેથી સંપૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણને લાલ અથવા બ્લડ મૂન પણ કહેવામાં આવે છે. સૂર્યપ્રકાશમાં દૃશ્યમાન પ્રકાશના તમામ રંગોનો સમાવેશ થાય છે. જ્યારે પ્રકાશ પૃથ્વીના વાતાવરણમાંથી પસાર થાય છે, ત્યારે વાદળી પ્રકાશ ફિલ્ટર થઈ જાય છે જ્યારે લાલ ભાગ તેમાંથી પસાર થાય છે. એટલા માટે આકાશ વાદળી દેખાય છે અને સૂર્યોદય અને સૂર્યાસ્ત દરમિયાન લાલ થઈ જાય છે.
આ વર્ષથી વધુ છ સુપર મૂન
13 જુલાઈના રોજ બક મૂન
11 ઓગસ્ટના રોજ સ્ટર્જન મૂન
10મી સપ્ટેમ્બરે હાર્વેસ્ટ મૂન
9મી ઓક્ટોબરે હન્ટર મૂન
8મી નવેમ્બરે બીવર મૂન
7મી ડિસેમ્બરે શીતળ ચંદ્ર
